Wspinanie w Paklenicy

Paklenica położona jest w chorwackich w górach Velebit nad samym brzegiem morza Adriatyckiego przy miejscowości Starigrad-Paklenica. Najbliższym, większym miastem jest turystyczny Zadar, do którego można spokojnie dolecieć samolotem z Polski. 

Jest to jedna z najbardziej popularnych miejscówek wspinaczkowych w Chorwacji, a bliskość morza nadaje jej szczególnego uroku. Może być więc idealnym miejscem żeby połączyć wspinaczkę z wakacjami na plaży, także w gronie rodzinnym.

Paklenica jest parkiem narodowym utworzonym ponad 70 lat temu i co ciekawe, została objęta ochroną wcześniej niż nasz TPN. Park ten obejmuje wszystkie najwyższe szczyty Velebitu takie jak: Vaganski Vrh (1757m) i Sveto Brdo (1751m). Jest to miejsce atrakcyjne nie tylko dla wspinaczy. Zwykli turyści chętnie spacerują po szlakach, czy ścieżkach edukacyjnych. Świetną wycieczką jest zwiedzanie jaskini Manita peć, bardzo bogatej w rożnego rodzaju nacieki. Na terenie parku znajdują się też dwa wąwozy: Velika Paklenica i Mala Paklenica, które połączone są szlakiem turystycznym. Jednak to co nas interesuje, czyli wspinanie, dozwolone jest tylko w Velikiej Paklenicy i ten rejon opiszemy dokładniej.

Wspinaczkowa część Paklenicy jest kanionem. Z obu stron piętrzą się ściany skalne, a dnem doliny prowadzi droga asfaltowa, która kończy się parkingiem. Następnie rozpoczyna się ścieżka turystyczna oraz sportowy sektor wspinaczkowy Klanci, gdzie można się wspinać nie schodząc ze szlaku 😉 Jednak to co stanowi o wyjątkowości tego rejonu to wspinanie wielowyciągowe. Znajdziemy tam drogi w wycenach od 3-8c. Od krótkich 80 metrowych z dwoma wyciągami, do poważnych górskich wspinaczek na 350 metrowej ścianie. Są tam drogi obite, ale też takie na których potrzebna jest własna asekuracja, nawet pasjonaci hakówek znajdą coś dla siebie 😉

Skały są wapienne i mają różne formy krasowe, takie jak np. dość charakterystyczne żłobki, miejscami bardzo ostre, więc trzeba uważać szczególnie na rzadko uczęszczanych drogach. Ogólnie tarcie jest bardzo dobre, poza najpopularniejszymi łatwymi drogami, np. na Zavie 😉

Jakie wspinanie jest w Paklenicy?

Obecnie istnieje tam około 600 dróg wspinaczkowych, sportowych i wielowyciągowych, są też buldery. Drogi są o różnym stopniu trudności i długości, od 3-8c, z czego najwięcej jest w okolicy 6a-6c. Trzeba jednak pamiętać, że cyfra w Paklenicy wcale nie jest łatwa 😉 Tak czy siak, jest to prawdziwy raj dla początkujących wspinaczy z racji na dużą ilość łatwych (do 5a) i ładnych dróg.

Większość dróg skałkowych znajduje się w sektorze Klanci, głównej części wąwozu, gdzie znajduje się też sklepik, toaleta i kawiarnia. Drogi tam są łatwo dostępne więc odpowiednie nawet dla wspinaczy z małymi dziećmi. Niestety przez tą swoją dostępność niektóre skałki w tym sektorze, z roku na rok, są coraz bardziej wyślizgany np. Zava i szczególnie te najłatwiejsze drogi na niej.

Jeśli chodzi o wspinanie sportowe w tym sektorze to najbardziej polecamy skałki: Veleshit, Karenin i prawą część Ljuski. Ale tak naprawdę to na każdej skałce znajdą się drogi warte polecenia 🙂

Wspinanie skałkowe w Paklenicy to tylko niewielka część, tego co do zaoferowania ma to miejsce. Piękne, długie, łatwo dostępne wspinanie wielowyciągowe, jest wizytówka tego rejonu. 

Najbardziej znaną wielką ścianą w Paklenicy jest Anića Kuk, z drogami o długości do 350 metrów, obitymi i na własnej. Niewątpliwie Anića robi wrażenie, a wspinanie na niej może onieśmielać. Na ścianie tej znajduje się najpopularniejsza wielowyciągówka Paklenicy, mowa oczywiście o drodze Mosoraški 6a. Droga ta wchodzi w skład słynnej Trylogii Paklenicy – Mosoraški, Velebitaški i Klin. Najłatwiejsze są Mosoraški 6a, kiedyś 5c, ale przez wyślizganie kluczowego wyciągu podniesiono wycenę. Velebitaški mają podobną wycenę 6a+, ale są znacznie trudniejsze. Natomiast na Klinie 6c+ trzeba po prostu już dobrze się wspinać 😉 ekspozycja też robi swoje.

Częścią Anića Kuk jest Stup – łatwo dostępny sektor z krótszymi drogami. Stup jest bardzo atrakcyjny głównie dzięki przyjemnym drogom nawet dla poczatkujących. Z głównego szczytu Anićy się schodzi (zjazdy 350 metrową ścianą mogą być wyzwaniem z wieloma niespodziankami 😉 ) natomiast ze Stupu się zjeżdża dogodnymi zjazdami.

Oprócz Anićy wspinanie wielowyciągowe jest także na skałach: Debeli Kuk, Veliki ćuk, Kuk od Skradelin i Kukovi ispod Vlake.

Polecane drogi wielowyciągowe w Paklenicy

Poniżej nasze propozycje dla początkujących i średniozaawansowanych:

• Nosorog 4b+, 150m, Kukovi ispod Vlake – jedna z najpopularniejszych dróg w Paklenicy. Ciekawa i bardzo urozmaicona, prowadząca ostrzem grani widocznym z daleka. Do tego jest łatwo dostępna bo znajduje się nad samym parkingiem, czyli 2 minuty podejścia 😉 Jednak przez swoją popularność jest bardzo oblegana i może być tłoczno na stanowiskach. Droga jest praktycznie obita, ale warto zabrać ze sobą pętelki i kostki. Po wyjściu na szczyt można zejść wzdłuż piargów do parkingu.

• Sjeverno Rebro 4b+, 170m, Veliki Cuk – czyli Północne Żebro, kolejny łatwy i bardzo ładny klasyk rejonu z podejściem przez mini via ferratę 😉 Droga prowadzi nie tylko wąskim żeberkiem i granią, ale też przyjemnymi płytami. Przydadzą się pętelki i parę friendów. Zejście wzdłuż kopczyków po prożkach skalnych i poręczówkach.

• Akademski 5a, 180m, Anica Kuk – popularna droga, z trudnościami na ostatnim wyciągu, gdzie czasem w kominku robią się korki. Droga rozpoczyna się rampą i przebiega w najbardziej logiczny sposób. Schodzić można na dwa sposoby albo krótszym i troszkę trudniejszym wariantem w prawo, albo dłuższym i wyprowadzającym na szczyt Anića Kuk wariantem w lewo.

• Šaleški 5a/b, 120m, Stup/Anića Kuk – popularna, obita droga tylko trzeba być czujnym żeby jej nie wyprostować i nie zrobić przypadkiem 6b. Po wspinaniu zjeżdżamy pod Stup.

• Danaja 5b, 100m, Stup/Anića Kuk – to tylko 3 wyciągi, ale bardzo przyjemnego wspinania. Droga polecana dla początkujących, wycena nie jest wygórowana, cała droga bezpiecznie obita, stanowiska pełne, dogodne 2 zjazdy po 40 metrów.

• Karabore 5c, 120m, Stup/Anića Kuk – w przewodniku opisana jako the real pleasure! i tak jest! Jest najpopularniejszą drogą na Stupie i prowadzi bardzo ciekawymi formacjami skalnymi. Po wspinaniu zjeżdżamy pod Stup.

• Domžalski 6a, 120 m, Stup/Anića Kuk – świetne płytowe wspinanie po żłobkach krasowych, gratka dla miłośników rajbungów, dobre tarcie bardzie pomaga. Po wspinaniu zjeżdżamy pod Stup.

• Water Song 6a+, 160m, Veliki Cuk – piękna droga z wyraźnym cruxem, każdy wyciąg prowadzi innymi formacjami skalnymi. Kluczowy wyciąg za 6a+ naszym zdaniem przebiega troszkę inaczej niż jest to pokazane w topo z 2017 (może w nowszych jest to pokazane inaczej) ze stanowiska idziemy lekko w prawo, kilka trudniejszych ruchów w płycie i logicznie po prawej stronie narzuca się rysa, z której po klamach idziemy w prawo i na wygodnej półce mamy stanowisko. Po wspinaniu schodzimy wzdłuż kopczyków po prożkach skalnych i poręczówkach.

• TRYLOGIA PAKLENICY 
• Mosoraški 6a, 350m, Anića Kuk – klasyk rejonu, zawsze oblegany przez wspinaczy
• Velebitaški 6a+, 350m, Anića Kuk – znacznie trudniejsze i bardziej wspinaczkowe niż Mosoraški
• Klin 6c+, 350m, Anića Kuk – wymagające wspinanie i bardzo duża ekspozycja, czuć powietrze pod stopami 😉

Kiedy wspinać się w Paklenicy?

Główny sezon wspinaczkowy w Paklenicy rozpoczyna się wiosną i trwa do późnej jesieni. Jednak najlepsze miesiące to: kwiecień, maj oraz wrzesień i październik. Na wiosnę dzień jest dłuższy, ale morze chłodniejsze, jesienią jest odwrotnie, ale każda pora roku tam ma swój urok. Oczywiście przez lato też można się wspinać, ale lepiej wstać wcześnie rano i wybierać zacienione miejsca. Przekonaliśmy się o tym na własnej skórze, wspinając się w pewien sierpniowy, upalny dzień 😉

Czy da się wspinać zimą? Podobno jak bardzo się chce to można 😉 ale tak czy siak wieje i może być bardzo zimno. Sektor Crljenica jest najbardziej odpowiedni na wspinaczkę zimą, a swoją drogą jest tam fajne westowe wspinanie.

Wielu wspinaczy z Europy odwiedza Paklenicę w okolicy 1 maja na International Climbers Meeting. Odbywają się wtedy różne imprezy, a przede wszystkim zawody Big Wall Speed Climbing, czyli szybkie wspinanie po dużych ścianach. Droga konkursowa jest poprowadzona na Debelim Kuku, czyli w samym centrum wąwozu, przez co impreza gromadzi wielu kibiców. 

Jeśli nie zamierzacie startować w zawodach, czy brać udział w imprezach, a przede wszystkim chcecie się powspinać lepiej wybrać inny termin 😉 Weekend majowy to też wolne dla Chorwatów, więc może być naprawdę tłoczno. W czasie pandemii oczywiście zawody nie odbywały się, ale miejmy nadzieję, że powrócą razem ze wszystkimi imprezami towarzyszącymi. 

Jaki szpej zabrać?

Standardowy zestaw, lina 60m powinna wystarczyć, chociaż są też drogi dłuższe niż 30 metrów więc lina 70m nie będzie złym pomysłem ;). Około 12-15 ekspresów normalnych i parę dłuższych.

Wspinanie wielowyciągowe w Paklenicy to drogi całkowicie obite, ale są też takie przy których trzeba coś dołożyć, lub w pełni na własnej. W topo przy każdej drodze znajdują się informacje co należy zabrać ze sobą. Jeśli chcesz wspinać się na wielowyciągach to polecamy połówkową linę, dodatkowe karabinki zakręcane, pętle i obowiązkowo kaski. Przyda się też coś do asekuracji na własnej, czasem wystarczy mieć kości.

Gdzie spać w Paklenicy?

W Starigrad-Paklenica możliwości jest wiele, od pól namiotowych, przez prywatne kwatery i hotele. Jest to nadmorska miejscowość, gdzie wspinacze stanowią jedną z wielu grup turystów.

My proponujemy wynajęcie apartamentu, który może okazać się niewiele droższy niż nocleg na popularnym kempingu. W zależności od lokalizacji, czy bliżej morza, czy dalej od centrum cena za apartament dla 2 osób może wahać się od 25-45 euro za dobę. Oczywiście nie braliśmy pod uwagę tych bardziej luksusowych miejscówek 😉

Najtańszą opcją noclegową (ok. 8 euro/osoba), najbliżej parku są 2 pola namiotowe (Marko i Vesna). W miejscach tych czas się zatrzymał i nic nie zmienia się od 20 lat 😉 Po drugiej stronie ulicy, przy samej linii brzegowej są bardziej nowoczesne kempingi, cena na nich jest jednak znacznie wyższa.

Co jeść w Paklenicy?

Oczywiście najbardziej polecamy ryby i owoce morza, chociaż ich ceny mogą zaskoczyć. Wydawałoby się że nad morzem ryby powinny być tanie, jednak jest trochę inaczej. Danie obiadowe z rybą i dodatkami zaczyna się od ok 15-20 euro, podobnie makaron albo risotto z owocami morza. Warto odwiedzić restauracje u Dinka, przy skrzyżowaniu prowadzącym do parku. Jest to kultowe miejsce wśród wspinaczy, gdzie bardzo dobrze zjesz w dobrej cenie.

Polecamy zabrać ze sobą trochę gotówki w euro, nie zawsze można płacić kartą 😉

Jeśli chodzi o zakupy to w okolicy jest kilka mini marketów oraz jeden duży market, w którym można kupić praktycznie wszystko. Są też miejsca, gdzie można kupić lokalne oliwy, ryby, alkohole czy warzywa i owoce.

Praktyczne informacje

Wstęp do parku jest płatny, można kupić bilet na 1, 3 albo 5 dni. Cena biletu normalnego 5-cio dniowego w niskim sezonie, czyli do 31 maja wynosi 18 euro, po tym terminie 30 euro. Taki bilet ważny jest 7 dni więc można restować poza parkiem 😉 

Można wjechać autem na parking aż pod sektorem Klanci, ale jest to dodatkowo płatne, jeśli idziemy na nogach od bramy parku zajmie nam to ok 30 min.

Więcej informacji o parku można znaleźć na stronie parku.

Przewodnik wspinaczkowy Paklenica, autorstwa Borisa Cujica dostępny jest w sklepie wspinaczkowym w Starigrad, a także w sklepiku parkowym. Na skałkach konkretne drogi są oznaczone małą tabliczką z nazwą i wyceną.

Polecamy zaopatrzyć się w maści regeneracyjne na palce, wspinając się po ostrej skale można szybko stracić skórę 😉

Warto mieć ze sobą gotówkę, w niektórych restauracjach ciężko zapłacić kartą.

Dla kogo polecamy wspinanie w Paklenicy?

• Dla każdego, kto chce powspinać się, poleżeć na plaży i dobrze zjeść 😉
• Dla każdego, kto chce spędzić rodzinne wakacje nad morzem, a przy okazji trochę się powspinać. 
• Dla każdego, kogo interesują wielowyciągówki albo chciałby się rozwspinać przed sezonem w Tatrach, czy w większych górach takie jak Dolomitach czy Alpach.

Jeśli chcesz wspinać się z nami w Paklenicy zapraszamy na obozy wspinaczkowe, podczas których pracujemy głównie nad techniką, tak żeby wspinać się lepiej. Jeśli chcesz zrobić kurs wspinaczkowy w Paklenicy to zapraszamy na podstawowy kurs wspinaczki oraz kurs wspinania wielowyciągowego.